Herkomst en familienaam Ochel / Oggel

Herkomst en familienaam Ochel / Oggel

Daar moeten we even voor terug in de tijd. D.J.Oggel heeft in de vorige eeuw vele naspeuringen gedaan en heeft daarvoor nogal wat afgereisd. Met de mogelijkheden van die tijd heeft hij een respectabel stuk werk verricht. Hem is duidelijk geworden dat de familie Oggel uit Duitsland stamt. Een korte samenvatting van zijn onderzoek:

In Duitsland is de naam Oggel teruggevonden, geschreven als Ochel. Het dorp Pernze is de bakermat. Begin 1900 zou de enige zoon van de laatste Ochel in Pernze naar Amerika vertrokken zijn. Maar in het naburige dorp, Wiedenest, woonden eind jaren 1990, en ook anno 2019, nog steeds mensen met de familienaam Ochel.

Waarom Ochel met ch? Dat heeft te maken met een taalgrens. De schrijfwijze verschilt al naar gelang de landstreek. De genoemde dorpen liggen op een vroegere taalgrens (de Benrather linie) en onder deze taalgrens wordt, in Hoogduits, de naam als OGGEL geschreven en boven deze taalgrens schrijft men, in Nederduits, de naam als OCHEL. De opgespoorde herkomst is weliswaar Duits, maar de samensteller van het boek, D.J. Oggel, sprak indertijd met Fraulein Pauline Ochel uit Deitenbach (aan de Aggertalsperre). Zij zei dat, naar mondelinge overlevering, de eerste Ochel uit de streek als Hugenoot uit Frankrijk gekomen zou zijn. (Dit is echter niet bewezen!!)

Van Pernze (D) naar Axel (NL)

In die vroege tijd zijn er in de Lutherse kerk in Wiedenest (waartoe ook het dorp Pernze kerkelijk behoort) een drietal kinderen gedoopt met de naam Ochel. Het doopboek is begonnen in 1630 en de eerste inschrijving van een Ochel is in 1673. De stamvader heette Herman Ochel. Eén van de 3 kinderen heette Johannes Peter Ochel en is de vader van Johan Pieter Oggel, die in militaire dienst ging toen hij zestien jaar en acht maanden oud was.

In de laatste jaren van de Republiek der Verenigde Nederlanden lag er in Veere een garnizoen van het regiment van de Generaal-Majoor van Mönster. Eén van hen was deze Johan Pieter Oggel, geboren 1759 in Pernze (Gemeente Berg Neustadt), in de buurt van Düsseldorf (Duitsland). Het garnizoen maakte deel uit van het leger van de grote Europese Coalitie; de legers van Engeland, Oostenrijk, Pruisen en de Verenigde Republiek der Nederlanden. Van het garnizoen te Veere is het 2e bataljon gelegerd in Axel. In 1793 kwam Johan Pieter Oggel vanuit Veere in Axel en diende als sergeant onder Majoor van Wijn. Hij vroeg ontslag uit dienst en ontving zijn paspoort op 7 januari 1794 welk werd afgegeven te Veere. In datzelfde jaar, 1794, legden de gezamenlijke legers het af tegen de Fransen en kwam Zeeuws-Vlaanderen en de hele Verenigde Republiek der Nederlanden onder Frans bewind.

Enkele citaten uit bovenstaand paspoort:

“Johan Pieter, geboren te Pernschen in het ampt Gierbon Nieuwstad, oud 34 jaaren, groot vijf voeten zes en halve duijm, en blont van haar, blauw van oogen, spits van aangezicht, middelmaatig van lighaamsgestalte, zijnde van de Luijtersche Religie, gedient als Sergeant in het Tweede Bataillon van ons Regiment, in de Compagnie van Major van Wijn, den tijd van Sestien Jaaren en agt Maanden.”